Często w obliczu śmierci i żałoby wycofujemy się z relacji nie z niechęci do pomocy, a ze strachu i skrępowania. Możemy mieć poczucie braku odpowiedniego przygotowania czy umiejętności. Zastanawiamy się jak mogę pomóc? Co mówić? Czego nie mówić? Co robić i jak pomagać? Brak odpowiedzi na te pytania może skutkować wycofaniem z kontaktu z osobą w żałobie.

Ponadto społeczne wsparcie dla osób w żałobie z reguły trwa dość krótko (do kilku tygodni po pogrzebie). Żałoba to jednak często długotrwały proces, który może trwać około roku lub więcej (to dość indywidualna kwestia). Staraj się nie oceniać długości trwania procesu żałoby danej osoby. Każdy ma prawo do przeżywania jej w swoim tempie, a rady w stylu “minęło już pół roku powinieneś_nnaś …” nie pomagają. Wręcz przeciwnie, wprowadzają ocenę i mogą prowadzić do myśli “co jest ze mną nie tak, skoro powiniene_nnam być już w lepszej formie”.

Zadzwoń

Jeśli chcesz wesprzeć osobę w żałobie zadzwoń też po kilku tygodniach od pogrzebu. Możesz zapytać jak się ma i zaproponować pomoc lub obecność. Osobie doświadczającej straty łatwiej jest odebrać telefon niż go wykonać. Zamiast proponować: “zadzwoń jak będziesz czegoś potrzebować” po prostu sam_a zadzwoń. Osoba doświadczająca straty często ma trudności w codziennych czynnościach takich jak zakupy czy sprzątanie. Często nie jest w stanie zadzwonić do kogoś, nie wie co powiedzieć, wstydzi się poprosić o pomoc, ale jednocześnie potrzebuje wsparcia.

Słuchaj

Czasem wydaje nam się, że najlepszą formą wsparcia będzie podkreślanie jak bardzo rozumiemy, co ktoś przeżywa i pragniemy podzielić się naszym podobnym doświadczeniem. Może to być pomocne, ale może też prowadzić do większego poczucia osamotnienia i … niezrozumienia. Dlatego zamiast “wiem, co czujesz, to straszne, pamiętam jak sam_a…” przestaw się na uważne słuchanie. Możesz powiedzieć: “Jestem tu i możesz na mnie polegać, wysłucham Cię”.

Nie zmuszaj, zapytaj

Jeśli osoba w żałobie nie chce opowiadać, rozmawiać, nie zmuszaj jej_jego. Zamiast tego możesz zapytać: “Czy jest coś co mogę dla Ciebie zrobić? Może potrzebujesz jakiegoś praktycznego wsparcia?" Może zrobić Ci zakupy?”. Gdy wydaje nam się, że lepiej wiemy, co inna osoba potrzebuje, warto się zatrzymać, włączyć ciekawość i po prostu zapytać. Odpowiedź często może nas zaskoczyć.

Bądź szczery_a

Jeśli boisz się, że nie będziesz umiała zareagować, powiedz to. Nie szukaj pięknych słów. Możesz powiedzieć: “Nie wiem, co powiedzieć i boję się, że nie umiał_a zareagować, ale dziękuję że się tym ze mną podzieliłeś_aś To dla mnie wiele znaczy”.

Bądź obecny_a

Zdarza się, że wycofujemy się z relacji z osobami w żałobie ze strachu, ze nie będziemy umieli_ały zareagować, co powiedzieć, jak się zachować, gdy ta osoba np. płacze. Często najprostsze rozwiązania są najlepsze. Jeśli boisz się, że nie będziesz wiedziała, co mówić i co robić albo że będziesz się narzucać, możesz powiedzieć: “Nie wiem jak mogę Ci pomóc, ale mogę po prostu z Tobą pobyć, czy to jest dla Ciebie OK czy wolisz zostać sama?”.

Dbaj o granice

Granice osoby w żałobie

Starajmy się wspierać tak, aby jednocześnie nie naruszać granic osoby, którą chcemy wspierać. Może ktoś nie chce naszej obecności czy przytulenia. Przykładowo jeśli nie wiem cz osoba w żałobie chce by ją przytulić to zapytaj zanim to zrobisz: “czy chciał_abyś bym Cię przytulił_a?”.

Granice własne

Nie zapominaj w tym o sobie. Wspierając innych dbaj jednocześnie o siebie i jeśli czujesz, że nie udźwigniesz danej sytuacji to jest OK by się wycofać. Pomagasz i wspierasz wtedy, gdy masz na to siłę, gotowość i chęci.